9
Kurier Galicyjski * 17 31 października 2008
JEDNOCZY OŁYKA
nych latem 1938 roku, władze
państwowe stosowały represje
fizyczne: pobicia, aresztowania,
– ZBEZCZESZCZONA PEREŁKA WOŁYNIA
oraz administracyjne: usuwania
ze stanowisk, deportacje i kary
finansowe wobec duchowień
stwa i wiernych.
KONSTANTY CZAWAGA
cono dopiero w 1991 roku.
Zdaniem historyków, prze
tekst i zdjęcia
Przede wszystkim, kościół został
ważnie ukraińskich, te wydarzenia
pokryty nowym dachem. Od
w istotnym stopniu zdeter
Z szosy, która prowadzi z Łuc
budowano kaplice i część ogro
i
minowały konflikt polsko ukra
ka do Równego, skręcamy w
dzenia wokół kolegiaty. W
ński na Wołyniu i sąsiednich
prawo na tak zwaną „Pańską
jednym z pomieszczeń przy
terenach w okresie II wojny
drogę”. Starannie wymoszczo
kościele mieszka obecny pro
światowej. Co prawda, nikt
na starym kamieniem, prowa
boszcz Jerzy Pognerybka. Bis
z nich nie daje jasnej odpo
dzi nas do Ołyki, która przed II
wiedzi, dlaczego aż po pięciu
wojną światową była znanym
latach od burzenia cerkwi na
miasteczkiem, siedzibą rodową
Chełmszczyźnie i Południowym
Radziwiłłów ołyckich.
Podlasiu nacjonaliści ukraińscy
Po niegdyś najpiękniejszym
rozpoczęli krwawą zemstę na
kościele na Wołyniu – kole
Polakach na innym terenie – na
giacie św. Trójcy pozostały
Wołyniu? Niemcy, tymczasem,
ruiny. Obok zachował się bar
ogałacali obszary tej ziemi
dzo zniszczony podczas wojny
z naszego wspólnego dziedzic
korpus pałacu barokowego
twa
dla rasy aryjskiej. Te
wraz ze skrzydłami. Niestety, do
działania można określić współ
wewnątrz pałacu nie wpusz
czesną terminologią „czystki
czają, znajduje się tam szpital
etniczne”. Bo chyba nie widać
psychiatryczny. Z otwartego
w bratobójstwie dwóch bliskich
dziedzińca widać, jak niszczeje
słowiańskich narodów podo
dach, ściany i resztki murów
bieństwa do ostatnich wyda
obronnych. Łatwo sobie wy
kup mówi, że remont świątyni
rzeń wojskowych na Bałkanach?
obrazić, jak mogą być zniszczo
będzie trwał długo. Kapłan
Na początku niedawnych lat
ne i zdewastowane wnętrza
odprawia Mszy św. w położo
90. Chorwaci oraz tamtejsi
i co się teraz dzieje na tych
nym obok dzwonnicy małym
Rusini pokazywali mi celowo
salonach i pokojach, gdzie
kościółku św. Piotra i Pawła z XVI
zrujnowane przez Serbów koś
Radziwiłłowie gościli wielkich
wieku.
cioły rzymskokatolickie i cerk
ludzi Europy. Ostatni był prezy
„Ta nasza parafia ma przy
wie greckokatolickie. Niestety,
dent Polski Mościki, który wraz
szłość, ponieważ mamy dużo
nikt z barbarzyńców jeszcze nie
z rodziną i świtą przez cały ty
dzieci i młodzieży, cieszy się
został ukarany za przestępstwo
dzień przebywał tam we wrześ
proboszcz. – W Ołyce nie ma
przeciw duchowości, za nisz
niu 1939 roku.
żadnych konfliktów międzywyz
czenie obiektów sakralnych.
Przed wojną wspominają
naniowych. W tej miejscowości
Ks. bp Marcjan Trofimiak (od lewej) i ks. Jerzy Pognerybka
Metoda „ognia i miecza”, za
starzy ludzie w Ołyce nie było
nie ma Polaków. Msza św. jest
stosowana w celu zdobycia
ufundował w 1588 r.
niepodległości, nikomu nie
namówiony przez
przyniosła oczekiwanych suk
ks. Piotra Skargę
cesów.
do porzucenia kal
„Musimy, bowiem, przyznać,
winizmu książę Sta
nie wdając się w szczegóły
nisław Radziwiłł.
i licytacje, kto w danym mo
Nowy, już murowa
mencie bardziej zawinił lub
ny kościół powstał
uczynił więcej szkody, przez
w latach 1635
wiele wieków była ona fatalna
1640 dzięki funda
po obu stronach, zaznacza
cji księcia Alb
Jerzy Hawryluk w artykule
rechta Stanisława
„Zwietrzały duch Rzeczypos
Radziwiłła. Projek
politej”. By jednak nie wyjść na
tował go Włoch,
„moralnego relatywistę”, przy
Giovanni Malivier
pomnę, że większa odpowie
na, prace budow
dzialność zawsze spoczywa na
lane nadzorował
stronie, mającej w danej chwili
Józef Beffka. Swój
więcej sił i możliwości, by czynić
wkład wnieśli tak
dobro lub powstrzymywać zło.
że m.in.: rzeźbiarz
A zwłaszcza powstrzymywać
Melchior Erlenberg
się od zła!”
zwany Lwowiani
KG
KG
nem i Michał Ger
manus. Kościół
został konsekro
CIEKAWE STRONY
wany w 1640 r.
Kościółek pw. św. Piotra i Pawła
przez bpa Andrze
INTERNETOWE
żadnych konfliktów między
ja Gębickiego, a rok później
Polakami a Ukraińcami. Edmund
podniesiony do rangi kolegiaty.
O KRESACH
Radziwiłł otworzył w miasteczku
Kapituła kolegiaty ołyckiej
spółdzielnię mleczarską z udzia
istniała aż do 1945 roku. Władze
łem Ukraińców. Produkowane
www.kresy.pl
sowieckie zakazały jej funkcjo
przez nich wyroby wysyłano za
nowania, a wspaniały zabytek
granicę. W Ołyce powstało też
skazały na stopniowe zniszcze
oraz:
przedszkole dla dzieci pracują
nie. Odrodzonej wspólnocie
www.kresy.najlepsze.net
Kolegiata w Ołyce
cych kobiet. Edmund Radziwiłł
rzymskokatolickiej kościół zwró
www.stanislawow.net
został wybrany na wójta wbrew
odprawiana w zrozumiałym dla
www.kresy.cc.pl/lwow
zasadzie: starosta – Polak, wójt
wszystkich języku ukraińskim.”
– Ukrainiec. Gdy do Ołyki wkro
Ks. Jerzy pochodzi z Tarno
www.kresy.webpark.pl
czyli Sowieci i NKWD areszto
pola. Studia teologiczne skończył
www.kresy krakow.com.pl
wało Edmunda i jego ojca Ja
w Polsce. Został wyświęcony
www.kresy
nusza Radziwiłłów, to od stryczka
w Łucku przez biskupa Marcja
schodnie.webpak.pl
uratowali ich miejscowi Ukraiń
na Trofimiaka. Naszą rozmowę
www.kresy.co.uk/
cy. Jednak po jakimś czasie nie
przerwali kolejni turyści z Polski.
udało się im uniknąć aresztu
Oprowadzają ich po Ołyce
stanislawow.pl
NKWD. W świadomości prawo
tutejsi chłopcy Ukraińcy, którzy
www.kresy.cc.pl/lwow
sławnych Ukraińców pozostały
biegle rozmawiają po polsku.
www.kresy2000.pl
dobre wspomnienia o tych ostat
Powiedzieli, że chętnie uczą się
www.fotojonny.republika.pl
nich Radziwiłłach w Ołyce.
polszczyzny, chcieliby się dostać
Razem z łuckim biskupem
na studia wyższe do Polski.
www.lwow.com.pl
Marcjanem Trofimiakiem wcho
Słyszeli, że tam jest wysoki po
www.poznajukraine.com
dzimy do kolegiaty ołyckiej.
ziom wiedzy oraz że nie trzeba
W dawnym pałacu Radziwiłłów mieści się szpital psychiatryczny
Pierwszą, drewnianą świątynię
dawać łapówek.
CMYK
