10

Przegląd wydarzeń

18–31 marca 2014 nr 5 (201) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

gospodarka, Ukraino!

Nieznany Zygmunt Haupt

Żółkiew ma szanse stać się centrum miłośników twór-

Najbliższe tygodnie dla ukraińskiej gospodarki to problem z niewypłacalnością państwa, zwią-

czości Zygmunta Haupta, podobnie jak Drohobycz

zany z brakiem możliwości skutecznego egzekwowania podatków, minimalnymi rezerwami wa-

obecnie się kojarzy z Brunonem Schulzem, są prze-

lutowymi oraz brakiem waluty na sfinansowanie importu. Największym problemem jest jednak

konani ukraińscy popularyzatorzy dorobku literackie-

brak jasnych reguł funkcjonowania gospodarki oraz brak odpowiednich ludzi, mogących wziąć

go tego wybitnego polskiego pisarza urodzonego na

na siebie ciężar rozpoczęcia procesu zmian.

Podolu. 5 marca, w 107. rocznicę urodzin Zygmunta

warunkach. Można postawić tezę,

ne obniżenie deficytu budżetowego,

JAN WLOBART

Haupta w księgarni „Je” we Lwowie miała miejsce

że większość została zakupiona

zamrożenie płac w sferze budżeto-

prezentacja jego książki „Baskijski diabeł”, w przekła-

Ostatnie cztery lata rządów Wik-

bez wyceny, znacznie poniżej war-

wej, podniesienie VAT na produkty

tora Janukowycza to nieustanny defi-

tości, czyli ówczesne elity się na nim

ze stawką ulgową a także cen gazu

dzie historyka i tłumacza Andrija Pawłyszyna.

cyt w obrocie handlowym [ostatni rok

uwłaszczyły lub ordynarnie rozkradły.

dla odbiorców indywidualnych. Do-

to 15 mld $] i spadek rezerw do 16

Wszechobecna korupcja powoduje,

datkowo, aby gospodarka ruszyła,

mld $. Co prawda zadłużenie nie jest

że szara strefa na Ukrainie dochodzi

należy stworzyć silne, sprawne, nie-

nadmierne i wynosi niespełna 50%

do 50 proc. PKB. Tak zwany „chabar”

skorumpowane instytucje chroniące

PKB jednak ze względu na utratę

lub „wziatka” jest wszędzie obecny

biznes przed nadużyciami urzędni-

wiarygodności Ukrainy i bardzo niską

począwszy od banku udzielającego

czymi i wymuszającymi czyste regu-

wycenę obligacji rządowych przez

kredyt a skończywszy na urzędzie

ły gry biznesowej.

instytucje ratingowe Ukraina nie ma

podatkowym. Z tego też powodu nie

Podstawą zmian gospodar-

możliwości pożyczania pieniędzy.

widząc dla siebie miejsca w swoim

czych jest wola zmian politycznych

Międzynarodowe instytucje finanso-

kraju w legalnym obrocie gospo-

i determinacja obecnej administracji.

we oceniają, że Ukraina na ten rok

darczym ponad 5 mln Ukraińców

Majdan pokazał, że na to się nie za-

potrzebuje co najmniej 7,5 mld dola-

pracuje za granicą przesyłając tylko

nosi. Ci, którzy czynnie stawili opór

Taras Wozniak (od lewej), Jurko Prochaśko i Andrij Pawły-

rów USA aby pokryć dług publiczny

poprzez system bankowy w zeszłym

rozkradaniu kraju i oddali za to życie

szyn

(z czego około 5 mld dol. długu ma

roku ponad 9,5 mld dol. Pozostaje

praktycznie niewiele mają do powie-

Naftohaz).

pytanie ile przetransferowano poza

dzenia, poza Prawym Sektorem czy

Olbrzymim problemem staje się

nim?

bojówką Swobody. Zresztą, oni nie

i Podolu. Poświęcone wielokulturo-

KONSTANTY CZAWAGA

też gwałtowny wzrost zadłużenia

Położenie geopolityczne Ukrainy

bardzo mają się czym chwalić, obno-

wemu środowisku, Polakom oczywi-

tekst i zdjęcia

spowodowany podwyżkami emery-

zmusza ją do konkretnego wyboru

szą się swoim nacjonalizmem w naj-

ście, Żydom, Niemcom i innym gru-

tur i pensji oraz dużymi dotacjami

ścieżki własnego rozwoju. Niestety

mniej pożądanym momencie i szyka-

Jurko Prochaśko, ukraiński tłu-

pom etnicznym, które tu mieszkały

do energii. Wzrosty wynagrodzeń

ostatnie 20 lat to nieustanne lawiro-

nują Rosjan mieszkających na Ukra-

macz i publicysta, który był modera-

i tworzyły przed wojną niesamowite,

w ostatnich kilku latach podniosły

wanie miedzy Rosją a Unią Europej-

inie. Partia Udar praktycznie została

torem zaznaczył, że Zygmunt Haupt

barwne i oryginalne połączenie tych

pensje realnie o 50 proc., choć go-

ską. Tak zwane chytre rozgrywanie,

pozbawiona wpływu na formowanie

jest dla niego jednym z największych

różnych narodowych i religijnych tra-

spodarka wzrosła nieznacznie. Tak

kto da więcej oraz zaniechanie re-

rządu  tymczasowego.  Kluczowe

autorów prozy światowej. Niestety, na

dycji.

więc była to decyzja polityczna,

form i zmian ustrojowych przyniosło

stanowiska obsadzili przedstawiciele

razie Haupt pozostaje nieznany na

Zdaniem Andrija Pawłyszyna

służąca przedłużeniu władzy prezy-

opłakane skutki.

„Batkiwszczyny” populistki Julii Tymo-

Ukrainie. Pisarz urodził się w Ułasz-

Zygmunt Haupt jest bardzo delikat-

denckiej. Dodatkowym obciążeniem

Umowa stowarzyszeniowa z UE

szenko, która w kawalkadzie jeepów,

kowcach na Podolu. W 1925 roku

ny, bardzo wyrozumiały, bardzo czu-

jest sztywny kurs waluty ukraińskiej

niepodpisana przez Ukrainę, znosiła

lexusów i mercedesów, powróciła na

ukończył gimnazjum im. Kopernika

ły. – Nie ma w jego twórczości wyż-

hrywny do dolara USA. Tylko w tym

praktycznie wszystkie cła na towary

Majdan z ustami pełnymi frazesów.

we Lwowie, studiował na Politechni-

szości wobec kogoś – powiedział.

roku Narodowy Bank Ukrainy [NBU]

ukraińskie. Według ekspertów dałoby

Nie do końca zdała sobie sprawę,

ce Lwowskiej inżynierię i architektu-

– Wszystkich rozumiał, wszystkich

wydał 2,9 mld dol. w celu utrzyma-

to wzrost gospodarki o 12 proc. Ukra-

że nikt specjalnie na nią nie czeka,

rę. Po II wojnie światowej zamieszkał

akceptował, wszystko jest dla niego

nia sztywnego kursu. Gospodarka

ina mogłaby skorzystać z pomocy

ponieważ obecna sytuacja po części,

w Stanach Zjednoczonych, gdzie

ważne. Nie ma drobiazgów. Do tego

ukraińska jest „paliwożerna”, a za

unijnych agend w obszarze politycz-

jest jej „zasługą”. Przecież jeszcze w

zmarł w 1975.

tomu weszły, moim zdaniem, opowia-

import gazu trzeba było w 2013 roku

nym i gospodarczym przy negocjacji

2010 roku rządziła tym krajem.

zapłacić 14 mld dol.

poczynań stabilizujących i wzmac-

Na słabej Ukrainie odgrywa się

W momencie uzyskania nie-

niających kraj. Ukraina rozpoczęłaby

Rosja anektując Krym i przy okazji

podległości przez Ukrainę (1991),

wdrażanie wzorców w praworządno-

łamiąc prawo międzynarodowe, a

dochód na głowę mieszkańca tego

ści, poszanowaniu praw człowieka

w szczególności Memorandum Bu-

kraju był wyższy niż w Polsce o

czy legislacji. W przypadku unii z

dapeszteńskie, gdzie za cenę wy-

300$ i wynosił nieco ponad 5000 $.

Rosją, Ukraina zmuszona by była

rzeczenia się broni atomowej przez

Była to jedna z najbogatszych repu-

do podwyższenie dwukrotne stawek

Ukrainę, stała się ona gwarantem

blik ZSRR. W roku 2012 wynosił on

celnych na towary z UE, co podniosło

nienaruszalności granic. Co warte są

7180 $. Dla porównania w Polsce

by cła na towary ukraińskie ekspor-

jej gwarancje, już wiemy.

wynosił 21 170 $. Dziś Ukraina jest

towane do Europy. Zaproponowana

Ogrom zadań jakie stoją przed

jednym z najbiedniejszych państw

„pomoc” przez Rosję w wykupie ob-

Ukrainą niemal przeraża i trudno

Europy.

ligacji za 15 mld, zresztą już nieaktu-

uwierzyć, że to się uda z obecnymi

Ukraina zmarnowała pierwsze

alna, praktycznie utrwaliłaby aktualny

kadrami. Może jest to czas na two-

kilka lat niepodległości i kilka lat

stan gospodarki ukraińskiej z jeszcze

rzenie państwa od podstaw? Prze-

- Pomysł wydania utworów Haup-

dania wybitne. Porównując Zygmun-

wzmagała się z hiperinflacją. Mimo

większym uzależnieniem od Rosji.

cież miliony Ukraińców pracujących

ta w języku ukraińskim powstał w

ta Haupta do Brunona Schulza moż-

ustawy prywatyzacyjnej z roku 1992

Ukraina w roku 2008 otrzyma-

za granicą pokazuje, że potrafią

Gdańsku – powiedział dla Kuriera

na powiedzieć, że Schulz po wojnie

prywatyzacja w kluczowych gałę-

ła z Międzynarodowego Funduszu

uczciwie i wydajnie pracować. Może

Andrij Pawłyszyn. – Jest tam bardzo

w Polsce był znany, promowany, jego

ziach gospodarki jak energetyka,

Walutowego [MFW] 16,4 mld dol.

to jest szansa dla naszego sąsiada?

ciekawe środowisko związane z wy-

tekstów uczono się w szkole, dlatego

przemysł chemiczny czy stalowy

W chwili obecnej mogłaby otrzymać

Choć patrząc realnie na wszystkie

dawnictwem słowo/obraz terytorium.

w kulturze polskiej zakorzenił się le-

odbyła się praktycznie bez kapitału

podobną kwotę kredytu, jednak wa-

elementy obecnej sytuacji, wielkiej

Mieszka tam prof. Marek Wilczyński,

piej. Haupt w PRL był znany mało, a

zagranicznego na nieprzejrzystych

runkami jej otrzymania jest radykal-

nadziei nie mam.

jest amerykanistą, dyrektorem In-

potem już były już inne mody, był ce-

stytutu Amerykanistyki Uniwersytetu

niony w wąskim środowisku. Moim

Radio Lwów” poszukuje ludzi

Sprostowanie

Gdańskiego, od lat uwielbia Haupta.

zdaniem, ma wielką przyszłość, bo

Zaproponował nam współpracę nad

w pewnym sensie to jest John Arm-

chętnych do pracy społecznej

W numerze 58/59 Biuletynu

tymi tekstami, zapoznał ze spad-

strong. Wielki jazzowy pisarz języka

Ormiańskiego Towarzystwa Kultu-

kobiercami wybitnego pisarza. Tak

polskiego. Haupt ma przyszłość w

na rzecz Polaków we Lwowie

ralnego z roku 2009 ukazał się tekst

zaczęła się nasza współpraca, któ-

Galicji wielokulturowej, ponieważ

„Świętowanie Bożego Narodzenia

Oferujemy:

ra już zaowocowała czasopismem

dzięki niemu można stworzyć mit

•

Ciekawą pracę zespołową

i Nowego Roku w tradycji ormiań-

„Żółkiew”, w którym są wątki powią-

Żółkwi, przyciągnąć turystów, ludzi

•

Spotkania z ciekawymi ludźmi

skiej” pióra Artioma Galstiana.

zane z tym miastem w twórczości

z całego świata. Już niedługo, w

•

Udział w bieżących wydarzeniach

Tekst ten wydrukowany w Kurierze

Haupta. I książką prezentowaną

maju, w Drohobyczu odbędzie się

•

Pracę z mikrofonem

Galicyjskim nr 1 (197) w styczniu

dzisiaj w księgarni „Je”.

kolejny Festiwal Brunona Schulza.

•

Doskonalenie nawyków i umiejętności autorskich

2014 przypisany został błędnie Ma-

- Cała twórczość Haupta to dwie

Znów przyjadą dziesiątki tłumaczy

•

Praktyki dziennikarskie

ciejowi Bohosiewiczowi. Pomyłka

opasłe książki, które zostały wydane

z całego świata. Marzymy, że tak

•

Opinie i charakterystyki dla studentów i uczniów starszych klas

nastąpiła z winy redakcji Kuriera

już po jego śmierci – mówił Paw-

będzie z Hauptem.

Galicyjskiego.

łyszyn. – Niestety za życia pisarza

Taras Wozniak, redaktor na-

Wymagania:

Pana Artioma Galstiana, Redak-

ukazał się tylko jeden tom. Resztę

czelny pisma „Ї” (Ji) dodał, że choć

•

Znajomość języka polskiego

cję Biuletynu Ormiańskiego Towa-

badacze poszukiwali w archiwach,

Zygmunt Haupt mieszkał w Żółkwi

•

Chęć do nauki i rozwoju osobistego

rzystwa Kulturalnego oraz wszyst-

w czasopismach i gazetach, były to

epizodycznie, jednak nikt lepiej od

•

Rzetelność i odpowiedzialność

kie osoby pokrzywdzone bardzo

pojedyncze artykuły. Zaczęliśmy pra-

niego Żółkwi nie opisał”.

serdecznie przepraszamy.

cować z tym materiałem i wybraliśmy

Fragmenty prozy pisarza Zyg-

Polskie Towarzystwo Radiowe,

z tego kilkadziesiąt tekstów, gdzie

munta Haupta czytał w tłumaczeniu

społeczna redakcja „Radio Lwów”

Redakcja Kuriera Galicyjskiego

główne wątki poświęcone są Galicji

na język ukraiński Jurko Prochaśko.

tel.: 0676750662; 0634438989