25

Utrwalić ślady przeszłości

www.kuriergalicyjski.com * kurier Galicyjski * 13–26 kwietnia 2012 nr 7 (155)

Historia drohobyckiej fotografii ANtYCZNE PIękNO

W PAŁACU POtOCkICH

według Zenona Filipowa

Blask klejnotów należących do tajemniczych właści-

„Fotograf – to zawód niezwykły: odnajduje wcześniej coś, nim ludzie zdążą to

cielek z minionych wieków, dawne utwory muzyczne,

stracić”, – te słowa Franka Carsona przychodzą na myśl, gdy przeglądam wyjąt-

wykonywane na instrumentach dętych oraz defiladę

kowe wydanie, które ukazało się w niedawno w wydawnictwie „Kołom”. Chodzi

modelek w kreacjach z elementami stylu starożyt-

o album „Sztuka drohobyckiej fotografii” znanego mieszkańca Drohobycza Zeno-

nego, mogli podziwiać goście Pałacu Potockich we

na Filipowa. Prezentacja albumu odbyła się niedawno, w Pałacu Sztuki –

Lwowie w ostatni piątek marca na otwarciu wystawy

Muzeum Ziemi Drohobyckiej („Drohobyczczyna”).

„Złoto antycznego świata”.

lEONId GOlbERG

KONSTANTY CZAWAGA

tekst i zdjęcia

tekst i zdjęcia

Autor jest rodowitym mieszkań-

Impreza kulturalna została zorga-

cem Drohobycza, człowiekiem zna-

nym nie tylko w rodzinnym mieście.

nizowana przez Fundację Charyta-

Zenon Filipow – znany podróżnik,

tywną pamięci Sergiusza Płatonowa

autor wydanego w ubiegłym roku

„Płatar”, Fundację Charytatywną „Za-

podręcznika o nazwie „Sportowa

mek Podhorecki” i Narodową Galerię

Turystyka”. A jeszcze – fotografik,

Sztuki we Lwowie, do której należy

dziennikarz, znawca historii miasta,

Pałac Potockich.

organizator jednej z pierwszych w

Wystawę antycznego złota otwo-

historii Galicji prywatnych galerii

rzono pod koniec 2011 roku. Tym ra-

sztuki, organizator plenerów dla arty-

zem została uzupełniona wyjątkowy-

stów-malarzy i popularyzator droho-

mi wiankami ze szczerego złota. Jest

byckiego malarstwa. A jeszcze jako

to część skarbów „czarnej ziemi” z

fotograf i kolekcjoner dzieł mistrzów

kolekcji „Płatar”. „Ekspozycja składa

Moda na antyczność

starej fotografii, przez wiele lat od-

się z 168 drogocennych przedmio-

krywa historię sztuki światła i cienia

w Drohobyczu. Wynikiem tych dzia-

zenon Filipow wpisuje autografy

łań stała się publikacja książki, którą

poprzedziło kilka publikacji na ten

sam temat.

Malinowski, Bogdan Zinio, Igor Fe-

Prezentacji naprawdę wysokiej,

Gromadzony materiał autor

cak, Wasyl Onyśkiw, Bogdan Iłyk,

europejskiej jakości wydania podję-

przedstawia w jest pięciu rozdzia-

Iwan Burdiak, Anatolij Hłodan (który

ła się, jedna z najlepszych na Ukra-

łach. Pierwszy z nich – Krótka histo-

teraz z powodzeniem działa w hisz-

inie, redaktor Tatiana Fedak. Mówiła

ria i filozofia fotografii ogólnie oraz w

pańskiej Murcji i prezentuje swoje

o tym, jak ciężką była praca nad

okolicach Lwowa w szczególności.

prace na Zachodzie). Mamy też oka-

książką. Takiej publikacji nikt dotąd

Pokazane są przykłady wykorzysty-

zję zobaczyć i fotografie utalentowa-

nie robił. Mówiła o tytanicznej pracy

wania zdjęć po wynalezieniu fotogra-

nego autora książki.

autora. O wspólnym zadaniu, treści

fii: dokumenty osobiste, świadectwa

„Sztuka drohobyckiej fotografii”

szaty graficznej opracowanej w wy-

szkolne, ale większość – to pocztów-

ma 260 stron tekstu i ponad 700 ilu-

dawnictwie „Kołom”. Okładkę i grafi-

ki. Następnie, w opowieści o historii

stracji (większość – to reprodukcja

kę zaprojektował z wielkim smakiem

Ekspozycję ogląda Wit Karol Wojtowicz, dyrektor Mu-

fotografii w Drohobyczu, autor zwra-

zdjęć i pocztówek z kolekcji Zenona

wykonał nasz krajan z Monachium

zeum-Zamku w Łańcucie

ca uwagę na rzecz chyba najważniej-

Filipowa). Duża część publikowana

Aleksander Hejdek.

szą – to opowiedziana na ponad stu

jest po raz pierwszy. O znaczeniu pu-

W książce spotkamy się z arty-

pięćdziesięciu stronach, historia foto-

blikacji dla miasta, jego historii i kul-

stami z okresu międzywojennego,

Ukrainie oraz eksponowane m.in. w

tów. Odwiedziła Lwów dopiero teraz

graficznych zakładów, sklepów i foto-

tury powiedział podczas prezentacji

dziś mało znanymi, ale też i z naszymi

Polsce i USA.

ponieważ od ponad roku ekspono-

grafików Drohobycza – od początków

historyk, recenzent wydania Leonid

współczesnymi fotografikami. Są tu

Złote wianki pochodzą ze ski-

wano ją w USA,” – zaznaczyła Inna

do dnia dzisiejszego.

Tymoszenko, krytyk literacki, kolek-

opowieści o „Atelier stylowych zdjęć”

fskich kurhanów na południu Ukrainy.

Podhorodećka, dyrektor generalny

cjoner i bibliofil-filokarcista Jewgen

Dyrektor Narodowej Galerii Sztuki we

Fundacji „Płatar”.

Pszenycznyj, szef polonistycznego

Lwowie Borys Woznyćkyj zauważył,

Fundacja została założona przez

naukowo-informacyjnego  centrum

że dzięki takim mecenatom jak Pła-

śp. mecenasa i właściciela zbiorów

im. I Meńka, docent Wiera Meniok,

tonow i Taruta udało się uratować

starożytności Sergiusza Płatonowa

zastępca dziekana wydziały muzycz-

prawdziwe skarby kultury zamiesz-

oraz ukraińskiego biznesmena Ser-

nego Maria Karalius, sekretarz Rady

kałych tu kiedyś narodów. „Jest to

giusza Taruta. Prezentowane materia-

Miasta Drohobycz Taras Metyk, dy-

rektor Muzeum Ziemi Drohobyckiej

Ałła Gładun.

Główną tezą przemówień było

to, że przedstawiona książka jest

rzadkim zjawiskiem w lokalnej hi-

storii i sztuce, która daje odmienne

spojrzenie na historię wielonarodo-

wego Drohobycza i jego dziedzictwa

kulturowego. Zenon Filipow mówił o

tym, jak tworzono książkę, jak długo

– od międzynarodowej konferencji w

2003 r. poświęconej wielokulturowe-

uczestnicy prezentacji

mu miastu Drohobycz – dojrzewał

do tego wydania. Według słów pana

Album jest przede wszystkim

na rafinerii „Galicja”, popularnych w

Zenona, także teraz nie zaprzestaje

świadectwem miłości do rodzinne-

okresie międzywojennym drohobyc-

swej działalności, ponieważ w histo-

go miasta, tej, co to nie musi być

kich studiach „Tycjan” i „Rembrandt”,

rii drohobyckiej fotografiki jest jesz-

wzajemną, bo miasto może się

o fotografikach Williamie Russie, Efra-

cze wiele „białych plam”.

zmieniać, mimo naszych intencji i

imie Liliyen (który znany jest szerzej

Książka prezentuje kilkanaście

pragnień. Przeciwnie, jest to raczej

jakodoskonałyartysta-grafik, ilustrator

Taras Żarko (w centrum), aktor ukraińskiego Narodowego

klisz z foto-atelier regionu. Przykro,

miłość do miasta, którego już nie

Biblii), o Józefie Sadowskim, Leonie

Teatru dramatycznego im. Iwana Franki w Kijowie

że z tak wielu dużych atelier pozosta-

ma – miasta mitycznego, emocjo-

Rozenszajnie i wielu innych, którzy

ło do dnia dzisiejszego jedynie trzy...

nalnego, które istnieje raczej w nas

pracowali w Drohobyczu, Borysławiu,

nasze narodowe dziedzictwo” –

ły archeologiczne pochodzą przeważ-

Szkoda tylko, że nakład – publi-

samych, w naszych umysłach, prze-

Truskawcu. Są w książce opowieści o

podkreślił.

nie z nielegalnych wykopalisk i zostały

kacja sfinansowana została kosztem

życiach, wyobraźni.

fotografikach, których pamięta jesz-

Oksana Kozyńkiewicz, dyrektor

pozyskane na wewnętrznym rynku

autora – to tylko tysiąc egzemplarzy.

Album pochłania nas w częścio-

cze wielu mieszkańców Drohobycza

lwowskiego muzeum Pałac Potoc-

handlowym.  Utworzenie  kolekcji

Po tym wszystkim, my i nasi goście

wo zapomniany, częściowo stracony,

– Zygfryda i Arthura Klihlerów, Anato-

kich powiedziała, że wystawa „Złoto

zostało oficjalnie uznane przez wła-

bardzo poważnie odczuwamy nie-

częściowo zniszczony wielokulturo-

lija i Aleksandra Zadereckich, Aleksie-

antycznego świata” będzie dopeł-

dze najwyższe Ukrainy jako fakt ko-

dobór poważnej i ciekawej literatury

wy świat Drohobycza, zakodowany

ja Zołotariewa (wujek Lonia), Wasyla

niona nowymi eksponatami. Można

rzystny dla kultury narodowej. Zbiory

o historii, wielokulturowości, o za-

w odbitkach. Po raz kolejny prze-

Stanowicza, Aleksandera Barana...

tu zobaczyć też inne dzieła sztuki

nie zostały zamknięte w ścianach

bytkach naszego miasta, o ludziach,

konujemy się: fotografia to próba

Przedstawieni są fotograficy,

oraz różne przedmioty znikłych już

współczesnych prywatnych zamków,

którzy go rozsławili.

zatrzymania czasu i w taki sposób

obecnie pracujący w mieście – pa-

cywilizacji.

są dostępne dla społeczeństwa na

uzyskania nieśmiertelności.

triarcha drohobyckiej fotografii Orest

kg