str. 48

Wrzesień-Październik 2015 r. Wołanie z Wołynia nr 5 (126)

myślał i mówił przez dłuższy czas o rezy-

gnacji z tego urzędu” – zapisano później

w jednym z nekrologów po jego śmierci.

Faktem jest zresztą, iż biskup Niedział-

kowski złożył rezygnację z godności or-

dynariusza łucko-żytomierskiego, nie zo-

stała ona jednak przyjęta przez władze ro-

syjskie, które ceniły sobie unikającego

konfliktów i rozumiejącego potrzebę dia-

logu hierarchę. On z kolei odrzucił propo-

nowany mu zarówno w r. 1903, jak i 1905

awans na mohylewską stolicę metropoli-

Grób biskupa Karol Antoni Niedział-

talną arcybiskupią. W r. 1905 ponownie

kowskiego na Cmentarzu Polskim

bawił biskup Karol Antoni Niedziałkow-

w Żytomierzu

ski w Rzymie, gdzie przyjęty został przez

Fot. http://nieobecni.com.pl/

papieża Piusa X. Jako ordynariusz zwołał

on w lipcu 1906 r. zjazd duchowieństwa z

podległych mu diecezji – namiastkę syno-

du diecezjalnego. Jego także zasługa było

utworzenie muzeum diecezjalnego i szko-

ły organistowskiej, tudzież odnowienie re-

zydencji biskupiej i samej świątyni kate-

dralnej w Żytomierzu. Przeprowadził też

częściowe prace restauracyjne przy kate-

drze w Łucku. W przedmiocie usprawnie-

nia zarządu diecezjami zreformował kon-

systorz biskupi i odmłodził skład kapituły

katedralnej. Wystarał się również o nowe-

wieckim. Dopiero w r. 1915 wystawiony

go sufragana, którym w listopadzie 1906

został na grobie zmarłego pasterza oka-

r. został ks. Antoni Karaś, a gdy ów prze-

zały pomnik, co nastąpiło staraniem ów-

szedł w r. 1910 na stolicę biskupią do Sejn

czesnego proboszcza miejscowej para-

– o jego następcę, w osobie ks. Longina

fii katedralnej (a niebawem ordynariusza

Żarnowieckiego. Na ręce tego ostatniego

łucko-żytomierskiego) Ignacego Dubow-

zdał też 15 stycznia 1911 rządy w powie-

skiego.

rzonym sobie Kościele, zmuszony do tego

postępami choroby, która okazać się mia-

Krzysztof Rafał Prokop

ła śmiertelna.

Zmarł biskup Karol Antoni Niedział-

[Krzysztof Rafał Prokop, „Sylwetki bi-

kowski w wieku 65 lat pół godziny po pół-

skupów łuckich”, Biały Dunajec – Ostróg

nocy z 6 na 7 kwietnia 1911 (wedle ka-

2001, s. 191-194.]

lendarza juliańskiego była to uroczystość

Zwiastowania Pańskiego) w Żytomie-

rzu. Na tamtejszym cmentarzu został też

pochowany, a uroczystościom pogrzebo-

wym przewodniczył ordynariusz lubel-

ski Franciszek Jaczewski wespół z sufra-

ganem mohylewskim Janem Cieplakiem

oraz uprzednio wspomnianymi biskupa-

mi Antonim Karasiem i Longinem Żarno-