img
Wołanie z Wołynia nr 6 (109)
Listopad-Grudzień 2012 r.
str. 29
Znani Wołynianie - Відомі Волиняни
HENRYK DOBRZYCKI (1841-1914)
Lekarz ftyzjatra i internista, działacz
Z Wołynia do Królestwa Polskiego
wrócił” doradzając młodszemu o poko-
społeczny, literat i kompozytor, uczeń Ty-
tusa Chałubińskiego – pioniera leczenia
lenie dr. Teodorowi Duninowi lokalizację
gruźlicy na ziemiach polskich.
Szpitala w Rudce k. Mrozów. Aktywnie
Urodził się 5 stycznia 1841 r. w Kali-
włączał się w działania powołanej w tym
szu. Młodszy o pokolenie od T. Chałubiń-
celu Fundacji.
skiego, obserwując wzrost zachorowań na
Mrozy miały więcej szczęścia i cza-
choroby płucne i piersiowe” propaguje,
sy były już inne więc uzdrowisko Mrozy
tak jak jego nauczyciel, leczenie świeżym
prężnie się rozwijało do wybuchu I wojny
powietrzem lasów sosnowych.
światowej. Także w okresie międzywo-
Wyjazdy do Zakopanego tak rozsła-
jennym istnienie szpitala w Rudce stymu-
wionego przez dr. Chałubińskiego były
lowało rozwój miejscowości.
drogie i niedostępne dla większości lud-
Dr Henryk Dobrzycki badał zaraźli-
ności o dochodach przeciętnych, nie mó-
wość gruźlicy płuc, wprowadził własne
wiąc o ludności ubogiej.
metody jej zapobiegania i opracował
Henryk Dobrzycki, poprzez Szpital
metody klimatycznego leczenia, oparte-
Św. Ducha w Warszawie, w 1879 r. zna-
go na dwóch podstawowych warunkach:
lazł odpowiednie miejsce w Mieni, która
czystym powietrzu w miejscowościach
należała do uposażenia Szpitala. Ważnym
położonych na glebach przepuszczalnych
atutem Mieni było jej bliskie położenie
i otoczonych lasami iglastymi oraz reży-
i możliwość dojazdu uruchomioną od
mie sanitarnym – climatotherapia nostras
1877 r. koleją terespolską oraz istniejący
(1883-91). Był pionierem leczenia klima-
od 1809 r. budynek szpitala. Dr Dobrzyc-
tycznego gruźlicy na nizinach, w latach
ki został dyrektorem szpitala w Mieni
1891-1898 redaktor naczelny czasopisma
Medycyna”.
(1879-1882).
Jego ideą było stworzenie możliwo-
Autor prac dotyczących m.in. higieny
ści leczenia ubogich, chorych na gruźlicę.
wsi, lecznictwa sanatoryjnego, profilakty-
Początkowo uruchomił 10 „darmowych
ki i epidemiologii gruźlicy, higieny pracy.
Niektóre publikacje: „O przenośnikach
łóżek w Mieni, które przez dwa lata utrzy-
zarazy gruźliczej” (1883), „Zdrojowiska,
mywało Towarzystwo Lekarskie w War-
zakłady lecznicze i stacje klimatyczne
szawie.
(1895), „Higiena zecerów” (1898), „An-
W Mieni miało powstać uzdrowisko
driolli w sztuce i życiu społecznym” (1904,
na kształt popularnego już wtedy Nałę-
współautor), powieść „Na wsi” (1904).
czowa – kuracjusze dochodzący na za-
biegi do Szpitala w Mieni mieli, płacąc
Był też znanym społecznikiem, działają-
za usługi, przyczyniać się do utrzymania
cym na rzecz poprawy warunków życia
możliwości leczenia ubogich nieodpłat-
najuboższych. Zmarł 7 marca 1914 r. w
nie. Niestety, z różnych względów, nie
Warszawie.
udało się utrzymać i rozwinąć w Mieni
uzdrowiska.
Opracowano na podstawie:
W latach 1884-1909 H. Dobrzycki był
http://www.ceglow.pl/index.php?i-
dyrektorem Zakładu Wodoleczniczo-Kli-
d=84&n_id=201&dzial=famouse
matycznego i Kumysowego w Sławucie.